Ομιλία κυρίου Δημήτρη Βαλαχή
Πρόεδρος ΕΛΟΠΥ & Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Andromeda
Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής
για την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια και είναι πολύ σημαντικό που βρισκόμαστε όλοι
γύρω από το ίδιο τραπέζι συζητώντας για τις προκλήσεις και τις προοπτικές της
ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας. Είναι μια στιγμή που ο κλάδος είναι ενωμένος,
έχοντας δημιουργήσει εδώ και 2 χρόνια την ΕΛΟΠΥ, μέλη της οποίας είναι 21
παραγωγοί που εκπροσωπούν πάνω από το 80% της παραγωγής και τη στηρίζουν ενεργά.
Κοινός στόχος της προσπάθειας αυτής είναι...
η ανάδειξη των ανώτερων ποιοτικών
χαρακτηριστικών του ελληνικού ψαριού και η προστασία της αξίας του μέσα από την
προώθηση του με το συλλογικό σήμα «Fish from Greece» που βασίζεται σε συγκεκριμένη
διαδικασία ποιοτικού ελέγχου και πιστοποίησης.
Είναι εξαιρετικό για μας στον
κλάδο που η ΕΛΟΠΥ αναγνωρίστηκε από την αρμόδια επιτροπή ως Οργάνωση Παραγωγών
του τομέα των υδατοκαλλιεργειών - και ευχαριστούμε θερμά όλους όσους εργάστηκαν
για την επίτευξη αυτού του στόχου. Τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και τους
συνεργάτες του, τα Μέλη της Επιτροπής Αναγνώρισης αλλά και τους ανθρώπους της
Κομισιόν που μας βοήθησαν - και έτσι μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε στην
υλοποίηση του στρατηγικού μας σχεδιασμού.
Πού βρισκόμαστε όμως εμείς
σήμερα και για ποιο λόγο η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια διαθέτει το ανταγωνιστικό
πλεονέκτημα που χρειάζεται για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας;
Κατ’ αρχήν οι εταιρείες του
κλάδου, μικρές, μεσαίες ή μεγάλες αναλαμβάνουν ρίσκα, επενδύουν στην Ελλάδα και
το εξωτερικό, αναπτύσσουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες, και στοχεύουν
αποκλειστικά στην κερδοφόρα ανάπτυξη, ενισχύοντας έμπρακτα τις ανεξάντλητες
δυνατότητες του κλάδου. Παράλληλα, έχουν προσελκυστεί ξένες επενδύσεις
εκατοντάδων εκατομμυρίων που θα βοηθήσουν τον κλάδο ακόμη περισσότερο στην
επανεκκίνηση του. Και αυτό γιατί η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια διαθέτει όλες τις
προϋποθέσεις για την προσέλκυση επενδύσεων.
Βασικότερο όλων, είναι η ίδια η
αξία του ελληνικού ψαριού. Το ψάρι που παράγεται στην Ελλάδα υπερέχει σε αξία.
Η διαφοροποίηση του προϊόντος είναι εκείνη που δίνει τη δυνατότητα στους Έλληνες
παραγωγούς να είναι ανταγωνιστικοί. Στην Ελλάδα, διαθέτουμε ιδιαίτερη παράδοση
και θαλάσσιο περιβάλλον που ευνοεί την ποιότητα του ψαριού. Η Ελλάδα είναι
ιδανική χώρα για την ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας. Πέρα από τις φυσικές
συνθήκες, η εφαρμογή ευρωπαϊκών προδιαγραφών εκτροφής διασφαλίζουν την ανώτερη ποιότητα
του ψαριού με ονομασία προέλευσης “Fish from Greece”. Επιπλέον, οι άνθρωποι του
κλάδου έχουν χαρακτηριστεί πρωτοπόροι και η τεχνογνωσία τους προσδίδει ένα
ακόμη συγκριτικό πλεονέκτημα στην ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια. Η μοναδική
εξειδίκευση των ανθρώπων και η μακρόχρονη εμπειρία σε όλα τα στάδια της
παραγωγικής διαδικασίας σε συνδυασμό με καινοτόμα προγράμματα στον τομέα της
έρευνας και της ανάπτυξης, μας δίνουν σημαντικό προβάδισμα έναντι των
ανταγωνιστών μας.
Παράλληλα, κάτι στο οποίο επίσης
αξίζει να σταθούμε και να τονίσουμε είναι ο ρόλος του κλάδου μας στις θέσεις
εργασίας και στην τοπική οικονομία. Η συντριπτική πλειοψηφία της παραγωγής των
εταιρειών του κλάδου είναι στην περιφέρεια, σε παράκτιες και νησιωτικές
περιοχές εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, όπου οι δυνατότητες απασχόλησης
είναι περιορισμένες. Οι υδατοκαλλιέργειες ως παραγωγική δραστηριότητα,
συμβάλλουν στη δημιουργία θέσεων εργασίας και κατ’ επέκταση στη διατήρηση ή και
ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και ευημερίας αυτών των περιοχών.
Οι λόγοι λοιπόν για τους οποίους
είμαστε εδώ και πραγματοποιούμε επενδύσεις συνοψίζονται στο τρίπτυχο: αξία
ελληνικού ψαριού με προηγμένη τεχνογνωσία, εξυγίανση του κλάδου και αύξηση της απασχόλησης.
Η επένδυση στην ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια πρέπει να γίνει όμως από όλους τους
εμπλεκόμενους φορείς – στο πλαίσιο του ρόλου που ο κάθε φορέας επιτελεί- και να
μην επαφίεται μόνο στην εισφορά των μελών της ΕΛΟΠΥ για την προβολή του
ελληνικού ψαριού. Κατανοώντας την αξία και τα οφέλη που προκύπτουν, πρέπει να
αξιοποιηθεί και να ενισχυθεί και η Εθνική και η Ευρωπαϊκή πολιτική.
Ποιες επομένως είναι οι
προϋποθέσεις που απαιτούνται για να διαμορφωθεί ένα ευνοϊκό και δίκαιο πλαίσιο
για την ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας στη χώρα; Όπως ανέφερα και στο
χαιρετισμό μου, τέσσερις είναι οι στρατηγικές προκλήσεις που πρέπει να
αντιμετωπισθούν, τρεις σε εθνικό επίπεδο και μία σε ευρωπαϊκό.
Πρώτον, στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργείας
των μονάδων με στόχο τη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης της παραγωγής με
ανταγωνιστικό κόστος και στη βάση του υγιούς ανταγωνισμού.
Δεύτερον, στην ολοκλήρωση του
χωροταξικού σχεδιασμού, με την έκδοση Π.Δ. για την ίδρυση των 25 περιοχών
οργανωμένης ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών εμπρόθεσμα, δηλαδή μέχρι τον Νοέμβριου
2019.
Τρίτον, στην άμεση ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου του
Επιχειρησιακού Προγράμματος Θάλασσας και Αλιείας 2014-2020 που θα μας επιτρέψει
να αξιοποιήσουμε τους πόρους του με προτεραιότητα τα μέτρα που αποσκοπούν στην
ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου, ιδίως τα μέτρα παραγωγικών
επενδύσεων των επιχειρήσεων αλλά και εμπορίας με χρηματοδότηση των Σχεδίων
Παραγωγής και Εμπορίας.
Και τέταρτον, πρέπει να επανεξεταστεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία με άξονα τη
διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των ευρωπαίων παραγωγών και των
παραγωγών τρίτων χωρών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αθέμιτου ανταγωνισμού
αποτελεί η Τουρκία, η οποία εκμεταλλευόμενη συνδυαστικά μια σειρά ευνοϊκών
προϋποθέσεων κατάφερε να τριπλασιάσει την παραγωγή της μέσα σε 10 χρόνια όπως
και τις αντίστοιχες εξαγωγές της στην ενιαία αγορά. Συγκεκριμένα:
·
αξιοποιεί τη δυνατότητα εφαρμογής μεθόδων
παραγωγής που δεν εμπίπτουν σε όλη την διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας στις
αυστηρές διατάξεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και επιτρέπουν την παραγωγή με
χαμηλότερο κόστος
·
λαμβάνει άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις από την
τουρκική πολιτεία
·
ενώ παράλληλα, σύμφωνα και με την συμφωνία τελωνειακής
ένωσης Ε.Ε. - Τουρκίας από τη μία επιβάλλει δασμούς στις εισαγωγές αγροτικών
προϊόντων και από την άλλη μπορεί να εξάγει αδασμολόγητα τα προϊόντα στην
ευρωπαϊκή αγορά, που είναι και η μεγαλύτερη αγορά των ελληνικών προϊόντων
ιχθυοκαλλιέργειας.
Εξίσου αναγκαία είναι η παροχή
στα κράτη μέλη από πλευράς Κομισιόν κάθε δυνατής βοήθειας που θα ενθαρρύνει τη
σύσταση και την ενίσχυση των Οργανώσεων Παραγώγων, ιδίως για την υλοποίηση των
σχεδίων παραγωγής και εμπορίας. Οι Οργανώσεις Παραγωγών όπως προβλέπονται στον
κανονισμό για την κοινή οργάνωση αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας
είναι το πιο σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του
κλάδου.
Τέλος, εκτός από τη διαμόρφωση
μιας εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής, για να οδηγήσουμε την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια
στην επόμενη μέρα, είναι απαραίτητη η συνεργασία με την ερευνητική και
επιστημονική κοινότητα της χώρας και τις αρμόδιες εθνικές υπηρεσίες. Έχουν
προσδιοριστεί ήδη πολύ στοχευμένες και συγκεκριμένες προτεραιότητες στον τομέα
της «έρευνας και καινοτομίας», όπως η βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας ώστε
να μειωθεί το κόστος παραγωγής, η εκτροφή νέων ειδών, η διαρκής βελτίωση των
κανόνων ευζωίας, η ανάπτυξη μεθόδων τυποποίησης, συσκευασία και εμπορίας και
φυσικά η ανάπτυξη προγραμμάτων κατάρτισης για την συνεχή επιμόρφωση των
εργαζόμενων στον κλάδο. Για να υποστηριχθούν τα φιλόδοξα πλάνα ανάπτυξης του
κλάδου είναι σκόπιμη η αναβάθμιση τόσο των τμημάτων της τριτοβάθμιας
εκπαίδευσης όσο και των μεταπτυχιακών προγραμμάτων.
Κατανοώντας λοιπόν την αξία του
ελληνικού ψαριού, οι συνέργειες και η σύμπραξη όλων καθίσταται η απαραίτητη
εκείνη προϋπόθεση για το μέλλον του κλάδου. Με στρατηγικό στόχο την ενίσχυση
του έντονα εξωστρεφούς προσανατολισμού και της ανταγωνιστικότητάς του, με
σεβασμό στο περιβάλλον η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια δείχνει το δρόμο για την
καθιέρωσή της ως βασικού αναπτυξιακού πυλώνα σε περιφερειακό, εθνικό και
διεθνές επίπεδο, διασφαλίζοντας την αειφόρο ανάπτυξη. Σε αυτή την προσπάθεια η
ΕΛΟΠΥ σας θέλει όλους συμμάχους.
Σας ευχαριστώ θερμά.
