Τα ευρήματα της έρευνας της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην
Ευρώπη για το δεύτερο τρίμηνο του 2014
Νυρεμβέργη, 11 Ιουλίου 2014 – Η οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) συνεχίζει να
ανακάμπτει. Ωστόσο, τόσο η κρίση στο Ιράκ όσο η κρίση και στην Ουκρανία είναι
πιθανό να αποσταθεροποιήσουν την ανοδική πορεία στην Ευρώπη. Επίσης, οι
Ευρωπαίοι καταναλωτές αποκτούν ξανά αυτοπεποίθηση. Αυτό αντικατοπτρίζεται στην
άνοδο των δεικτών οικονομικών προσδοκιών, εισοδηματικών προσδοκιών και
προθυμίας αγορών στις περισσότερες χώρες που περιλαμβάνονται στην έρευνα. Ο
δείκτης του καταναλωτικού κλίματος της GfK για την ΕΕ των 28 βρίσκεται επί του
παρόντος στις 9,1 μονάδες. Αυτά είναι τα ευρήματα της έρευνας της GfK Consumer
Climate Europe.
Τους τελευταίους τρεις
μήνες, στις συζητήσεις στην Ευρώπη επικράτησαν κυρίως τρία θέματα: οι
ευρωεκλογές, το ζήτημα του κατά πόσο μεμονωμένα κράτη θα πρέπει να συνεχίσουν
να επιβάλουν περικοπές ή να επενδύουν σε οικονομικά προγράμματα και η κρίση στο
Ιράκ και την Ουκρανία.
Παρά όλες αυτές τις
συζητήσεις και τις κρίσεις, φαίνεται να έχει εδραιωθεί η ανοδική πορεία σε
μεμονωμένες χώρες της ΕΕ και κατά συνέπεια στην ΕΕ ως σύνολο. Ο δείκτης του
καταναλωτικού κλίματος για την ΕΕ των 28 σημείωσε μικρή αύξηση το δεύτερο
τρίμηνο και βρίσκεται την παρούσα στιγμή στις 9,1 μονάδες. Πρόκειται για την
υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο του 2008, όταν ο δείκτης βρισκόταν στις 11,9
μονάδες. Οι διάφοροι δείκτες έχουν ανοδικές τάσεις στις περισσότερες χώρες. Ιδιαίτερα
οι Έλληνες φαίνεται να πιστεύουν πως έχουν πλέον αφήσει τα χειρότερα πίσω. Οι
Πολωνοί και Τσέχοι καταναλωτές έχουν κι αυτοί μια πιο αισιόδοξη άποψη για το
μέλλον συγκριτικά με την αρχή του έτους.
Αγορές ή αποταμίευση;
Οι ευρωεκλογές αποκάλυψαν
ότι οι γνώμες σε ολόκληρη την Ευρώπη φαίνονται ολοένα περισσότερο διχασμένες σε
δύο στρατόπεδα: το φιλοευρωπαϊκό και το αντιευρωπαϊκό. Τα ευρωσκεπτικιστικά
κόμματα σημείωσαν σημαντική αύξηση στις ψήφους που έλαβαν, κυρίως στη Γαλλία
και τη Γερμανία. Αντίθετα, η αποδοχή της Ευρώπης αυξήθηκε σημαντικά στην Ελλάδα,
την Ιταλία και την Ισπανία. Από τη μια πλευρά, η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή
πρέπει να βοηθήσει τις ταλαιπωρημένες από την κρίση, οικονομικά ασθενείς χώρες
να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους και να επιστρέψουν στην οικονομική ανάπτυξη.
Από την άλλη πλευρά, χώρες που είναι οικονομικά ισχυρότερες ενοχλούνται ολοένα
περισσότερο όταν τα κριτήρια σταθερότητας χαλαρώνουν για τις χώρες της κρίσης.
Επιθυμούν κατά κύριο και πρώτο λόγο να δουν την εξυγίανση των εθνικών
προϋπολογισμών για να μειωθεί ο κίνδυνος μιας ανανεωμένης κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα
εξακολουθήσει να εστιάζεται επισταμένα στο κατά πόσο θα πρέπει να συνεχίσει
κάθε μεμονωμένο κράτος να επιβάλει μέτρα λιτότητας, και πόσο έντονα θα είναι
αυτά, ή μέχρι ποιο βαθμό δικαιολογείται ο υψηλότερος δανεισμός προκειμένου να
ορθοποδήσουν ξανά οι εθνικές οικονομίες. Η στήριξη των ευρωσκεπτικιστών θα
ξεκινήσει να μειώνεται σταδιακά μόνο εάν είναι δυνατόν να βρεθεί μια
αποτελεσματική, βιώσιμη λύση, που θα επαναφέρει ξανά ολόκληρη την Ευρώπη στο
δρόμο της ανάπτυξης.
Ένας επιπλέον τρέχων
παράγοντας οικονομικής αβεβαιότητας είναι οι κρίσεις στο Ιράκ και την Ουκρανία.
Η επιρροή της κρίσης στο Ιράκ φαίνεται ήδη στην αυξανόμενη τιμή του αργού
πετρελαίου. Εάν διαρκέσει ή επηρεάσει στην ουσία το διαθέσιμο όγκο αργού
πετρελαίου, οι τιμές των καυσίμων ενδέχεται να αυξηθούν, το οποίο θα έχει
γρήγορα αρνητικά επακόλουθα λόγω του υψηλότερου κόστους μεταφοράς για πολλά
προϊόντα. Η κρίση στην Ουκρανία παίζει ρόλο κυρίως σε ψυχολογικό επίπεδο και,
από οικονομική άποψη, η χώρα είναι σχετικά ασήμαντη για την ΕΕ. Για παράδειγμα,
μόνο το 0,5% των γερμανικών εξαγωγών γίνονται προς την Ουκρανία. Ωστόσο, η
παγκόσμια οικονομία βρίσκεται την παρούσα στιγμή σε εύθραυστη κατάσταση. Εάν
υπάρξει επιπρόσθετη ανασφάλεια, τότε οι επενδυτές θα γίνουν γενικότερα πιο
επιφυλακτικοί, θα ζητήσουν υψηλότερα ασφάλιστρα ή θα αφήσουν προς το παρόν κατά
μέρος τις αποφάσεις για επενδύσεις. Κατά συνέπεια οι τιμές των μετοχών θα
πέσουν και ως εκ τούτου, με αφορμή τη γενική αβεβαιότητα, οι καταναλωτές θα
κάνουν λιγότερες αγορές. Μόλις ξεκινήσει μια τέτοια δίνη, τα αποτελέσματα
μπορεί να είναι αρκετά δραματικά.
Ελλάδα:
μακρύς και επίπονος δρόμος εξόδου από την κρίση...
Αν
και η Ελλάδα δεν έχει αφήσει ακόμα τα δύσκολα πίσω της, βρίσκεται στο σωστό
δρόμο. Τα οικονομικά στοιχεία βελτιώνονται και το ΑΕΠ βρίσκεται μόλις στο
αρνητικό εύρος τιμών. Προφανώς και οι Έλληνες καταναλωτές έχουν την ίδια άποψη.
Παρά το γεγονός ότι οι τιμές όλων των δεικτών εξακολουθούν να είναι αρνητικές,
που σημαίνει ότι βρίσκονται κάτω από το μακροπρόθεσμο μηδενικό μέσο όρο, η
ανοδική τάση από τον περασμένο Αύγουστο διακρίνεται ξεκάθαρα. Οι οικονομικές
προσδοκίες βρίσκονται την παρούσα στιγμή στις -10,0 μονάδες, που είναι 14
μονάδες περισσότερες από το Μάρτιο και αυξημένες κατά περίπου 24 μονάδες
συγκριτικά με το περασμένο έτος. Υψηλότερη τιμή καταγράφηκε για τελευταία φορά
το Δεκέμβριο του 2009.
Οι
εισοδηματικές προσδοκίες βρίσκονται και αυτές στο δρόμο της ανάκαμψης. Τον
Ιούνιο, η τιμή του δείκτη ήταν -18 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον
Ιανουάριο του 2010 και αντικατοπτρίζει αύξηση 11 μονάδων από το Μάρτιο. Ο
δείκτης σημείωσε αύξηση κατά περισσότερες από 23 μονάδες στις τιμές του
περασμένου έτους.
Ανοδική
τάση διακρίνεται επίσης και στην προθυμία για αγορές. Ο δείκτης βρίσκεται επί
του παρόντος στις -14,6 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Οκτώβριο
του 2009. Στο δεύτερο τρίμηνο, ο δείκτης αυξήθηκε κατά 11,5 μονάδες, ενώ η
αύξηση από τον Ιούνιο του 2013 είναι 15 μονάδες.
Σχετικά
με την έρευνα
Τα ευρήματα της GfK
Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη λαμβάνονται από έρευνα
καταναλωτών που διεξάγεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκ μέρους
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περίπου 40.000 άτομα, που εκπροσωπούν τον ενήλικο
πληθυσμό της ΕΕ, συμμετέχουν στην έρευνα σε μηνιαία βάση σε 28 χώρες.
Οι δείκτες της GfK για το
Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη βασίζονται σε μηνιαίες έρευνες που εστιάζονται
στο αίσθημα των καταναλωτών. Αφορούν τη γενική οικονομική κατάσταση στις
διάφορες χώρες και την κατάσταση μεμονωμένων νοικοκυριών.
Οι ερωτήσεις της GfK για
το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη διατυπώνονται σε μηνιαία βάση, κυρίως σε μια
συγκεντρωτική έρευνα. Πρόκειται για μια έρευνα που ασχολείται με αρκετά θέματα
και διεξάγεται είτε με τηλεφωνικές είτε με προσωπικές συνεντεύξεις.
Από το μηνιαίο φάσμα των
συνολικά 12 ερωτήσεων, πέντε ερωτήσεις που παίζουν αποφασιστικό ρόλο για το
καταναλωτικό κλίμα επιλέγονται για την GfK Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη.
Οι επιλεγμένοι πέντε
δείκτες - οικονομικές προσδοκίες, προσδοκίες τιμών, εισοδηματικές προσδοκίες,
προθυμία για αγορές και τάσεις για αποταμίευση - υπολογίζονται ως εξής:
Τα «καθαρά σύνολα»
χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό των δεικτών. Το μερίδιο των
καταναλωτών που έδωσε θετική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του
νοικοκυριού θα βελτιωθεί (σημαντικά)) αφαιρείται από το μερίδιο των καταναλωτών
που έδωσε αρνητική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα
επιδεινωθεί (σημαντικά)).
Σε επόμενο βήμα, αυτό το
καθαρό σύνολο τυποποιείται με τη χρήση καθιερωμένων στατιστικών μεθόδων και στη
συνέχεια μετατρέπεται με τρόπο που ο μακροπρόθεσμος μέσος όρος του δείκτη να
είναι 0 μονάδες ενώ υπάρχει το θεωρητικό εύρος τιμών από τις +100 έως τις -100
μονάδες. Ωστόσο, με βάση την εμπειρία, οι τιμές μεταξύ των +60 και -60 μονάδων
αποδεικνύονται γενικά ρεαλιστικές από το 1980.
Εάν ένας δείκτης είναι
θετικός, αυτό υποδηλώνει ότι η αξιολόγηση των καταναλωτών αυτής της μεταβλητής
βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο σε μακροπρόθεσμη σύγκριση και το αντίστροφο για
τις αρνητικές τιμές. Η τυποποίηση διευκολύνει τη σύγκριση των δεικτών
διαφορετικών χωρών, καθώς εξισορροπούνται οι διακυμάνσεις στον τρόπο απαντήσεων
που είναι αποτέλεσμα των διαφορετικών νοοτροπιών, ενώ η ουσιαστική τάση του
δείκτη παραμένει σταθερή.
Σχετικά με τη GfK
Η
GfK αποτελεί την έμπιστη πηγή πληροφοριών σχετικών με τις αγορές και τους
καταναλωτές, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες της να λαμβάνουν
εξυπνότερες αποφάσεις. Περισσότεροι από 13.000 ειδικοί στις έρευνες της αγοράς
συνδυάζουν το πάθος τους με την εμπειρία 80 χρόνων της GfK στην επιστήμη
δεδομένων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στη GfK να προσφέρει ζωτικής σημασίας
παγκόσμια διορατικότητα σε συνδυασμό με ενημέρωση για την τοπική αγορά
περισσότερων από 100 χωρών. Χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες και τις
επιστήμες των δεδομένων, η GfK μετατρέπει μαζικά δεδομένα σε έξυπνα δεδομένα,
δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες της να βελτιώσουν το ανταγωνιστικό τους
πλεονέκτημα και να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες και επιλογές των καταναλωτών.
Για
περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τη διεύθυνση www.gfk.com ή ακολουθήστε την GfK στο
Twitter: www.twitter.com/gfk_en
