Με εξαίρεση τη
σημαντικά μειωμένη παραγωγή λιγνίτη, η ελληνική εξορυκτική βιομηχανία το 2016
σημείωσε σταθερές αλλά και αυξημένες επιδόσεις στους περισσότερους κλάδους της,
όπως επισημαίνει στο απολογιστικό του δελτίο για το 2016 ο Σύνδεσμος
Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων. Ειδικότερα η εξέλιξη στους Δείκτες Βιώσιµης
Ανάπτυξης έδειξαν σταθερούς έως και αυξηµένους δείκτες παραγωγής και
απασχόλησης, με εξαίρεση τον τομέα του λιγνίτη και την ορθολογικοποίηση της
παραγωγής στα αδρανή υλικά, που επηρέασε το τελικό σύνολο από μέσο όρο άμεσα
απασχολούμενου δυναμικού 10.279 το 2015 σε 9.869 το 2016. Ωστόσο το 2016 δόθηκε
σηµαντικό βάρος στην εκπαίδευση ιδιαίτερα σε θέµατα ασφάλειας (+40% σε σχέση µε
2015). Ο συνολικός κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 1,64 δις. ευρώ από 1,93
δις. ευρώ και η παραγωγή εμπορεύσιμου προϊόντος (τόνοι) στους 66,64 εκατ.
τόνους από 72,7 εκατ. τόνους. Οι συνολικές δαπάνες έρευνας κοιτασμάτων το 2016
ανήλθαν στα 9,8 εκατ. ευρώ από 4,7 εκατ. ευρώ. Η συνολική επιφάνεια γης που
χρησιμοποιείται για εκμετάλλευση ανήλθε στα 158.619 στρέμματα από 181.314
στρέμματα. Η ελληνική
εξορυκτική βιομηχανία καταλαμβάνει την 6η θέση στην Ε.Ε. ως προς το ποσοστό
συμμετοχής της στην παραγόμενη, από την εθνική βιομηχανία, προστιθέμενη αξία
και τη 13η θέση ως προς τη συμμετοχή της στο σύνολο της εθνικής οικονομίας. Επίσης κατατάσσεται 4η μεταξύ των
χωρών κρατών της Ε.Ε. όσον αφορά στο μερίδιο απασχόλησης στο σύνολο των εθνικών
βιομηχανιών και 10η ως προς την απασχόληση στο σύνολο των εθνικών οικονομιών.
Αναφορικά με την προστιθέμενη αξία στις περιφέρειες της χώρας έχει τη
μεγαλύτερη παραγωγή προστιθέμενης αξίας στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Αναφορικά με την
πορεία παραγωγής και τιμών των παραγόμενων προϊόντων των εταιρειών μελών του ΣΜΕ,
τονίζεται στα παραγόμενα μέταλλα και μεταλλικά προϊόντα (νικέλιο-αλουμίνιο) το
2016 καταγράφηκε αύξηση τιμών σε σχέση με το 2015 ενώ τα προϊόντα
λευκόλιθου κράτησαν το μερίδιό τους στη
διεθνή αγορά σημειώνοντας και μικρή ανάπτυξη, οι τιμές τoυς όμως συμπιέστηκαν
λόγω υπερπροσφοράς κινεζικών προϊόντων. Στη παραγωγή λιγνίτη καταγράφηκε
νέα σημαντική υποχώρησή της κατά 18% σε
σχέση με το 2015, λόγω μείωσης στην κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας, αυξανόμενου ανταγωνισμού προμηθευτών ενέργειας,
εισαγωγών, απόσυρσης-μείωσης μονάδων ατμοηλεκτρικών σταθμών και αυξημένης υποχρεωτικής συμμετοχής των
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τα μεταλλεύματα όπως βωξίτης και τα συμπυκνώματα
μικτών θειούχων, διατήρησαν ή οριακά αύξησαν τις τιμές τους. Τα βιομηχανικά
ορυκτά παρέμειναν γενικά σε σταθερά επίπεδα, με σημαντική συμβολή στις
εξαγωγικές επιδόσεις του κλάδου ενώ τα μάρμαρα συνεχίζουν την ανοδική τους
πορεία. Στα αδρανή υλικά σημειώθηκε μικρή αύξηση της παραγωγής κατά 7% έναντι
του 2015 χάρη στη ζήτηση που δημιούργησαν τα έργα στην περιφέρεια και ο κλάδος του τσιμέντου συντηρεί την
δραστηριότητά του κυρίως χάρη στην εξαγωγική δραστηριότητα που ανέπτυξε ενώ
αναμένεται να αντιμετωπίσει κοστολογικές προκλήσεις μετά από το 2020. Οι
προοπτικές του κλάδου για το 2017 είναι γενικώς θετικές καθώς εκτιμάται ότι στα
μέταλλα και στα βιομηχανικά ορυκτά θα υπάρξει σταθερότητα ή άνοδος τιμών, ενώ
τα αδρανή υλικά αναμένεται να κινηθούν σε αντίστοιχα επίπεδα με το 2016. Θετική
προοπτική αποτελεί για τον κλάδο και τις εξαγωγές η ένδειξη ότι η κινέζικη
οικονομία τελικά θα αποφύγει την απότομη προσγείωση. ωστόσο η επικείμενη
σημαντική αύξηση των θαλάσσιων ναύλων αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά κάποιες
αγορές ενώ η διαφαινόμενη αύξηση του ενεργειακού κόστους αποτελεί πρόκληση για
τις εταιρείες το 2017 και επιτάσσει φροντίδα στο τομέα του κόστους.
Αναλυτικά το 2016
η εθνική παραγωγή ανθρακικού ασβεστίου (κατεργασμένα προϊόντα) έφτασε τους 495.000
τόνους, οι πωλήσεις το 2015 ανήλθαν στα 31,7 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές στα
27,5 εκατ. ευρώ. Το 2017 αναμένεται μείωση της ζήτησης στη βιομηχανία χάρτου
και αύξηση της ζήτησης στη χημική βιομηχανία,
τρόφιμα, καλλυντικά, γεωργία, κτηνοτροφία, Επίσης
προβλέπεται συμπίεση τιμών λόγω ανταγωνισμού. Στον αταπουλγίτη η παραγωγή
έφτασε τους 65.000 τόνους. Πωλήσεις 2015 στα 6,8 εκατ. ευρώ και εξαγωγές 5,8
εκατ. ευρώ. Το 2017 προβλέπεται σημαντική
αύξηση πωλήσεων λόγω εξαγωγών σε κλάδους όπως δομικών υλικών, ζωοτροφών και
λόγω στροφή σε νέες χρήσεις αποχρωστικών.
Η παραγωγή βωξίτη το 2016 έφτασε τους 1,8 εκατ. τόνους, οι πωλήσεις το 2015
διαμορφώθηκαν στα 61 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές στα 18 εκατ. ευρώ. Οι
προοπτικές το 2017 δείχνουν αύξηση
ζήτησης και μικρή αύξηση τιμών. Στην αλουμίνα η παραγωγή το 2016 έφτασε τους 820.800
τόνους (ένυδρη αλουμίνα) και οι εξαγωγές το 2015 της ένυδρης αλουμίνας ανήλθαν
στα 32,9 εκατ. ευρώ και της άνυδρης στα 88,6 εκατ. ευρώ. Το 2017 προβλέπεται
μικρή πτώση τιμής και μικρότερη ζήτηση λόγω λόγω επικείμενου σταματήματος
παραγωγής κινέζικων εργοστασίων για περιβαλλοντικούς λόγους. Στο αλουμίνιο η
παραγωγή μετάλλου το 2016 ανήλθε στους 181.000 τόνους, οι πωλήσεις το 2015 στα
349 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές στα 258,1 εκατ. ευρώ. Το 2017 αναμένεται αύξηση
τομής και ζήτησης. Ο γύψος είχε παραγωγή 830.000 τόνους, οι πωλήσεις το 2015
έφτασαν τα 3,8 εκατ.ευρώ και οι εξαγωγές τα 2,014 εκατ.ευρώ. Το 2017
προβλέπεται σχετική μείωση της ζήτησης. Στον κίσσηρη η παραγωγή έφτασε τους
659.000 τόνους και οι πωλήσεις ανήλθαν στα 5,2 εκατ. ευρώ, οι εξαγωγές στα 4,5
εκατ.ευρώ. Το 2017 αναμένεται σχετική αύξηση στη ζήτηση αν και η αγορά θα
παραμείνει ασταθής. Στο λιγνίτη η παραγωγή το 2016 έφτασε τα 32,6 εκατ. τόνους,
οι πωλήσεις τα 668,2 εκατ. ευρώ και οι προοπτικές το 2017 περιλαμβάνουν την κατασκευή
νέας μονάδας «Πτολεμαΐδα V» 660 MW. Δεύτερη κατασκευή μονάδας ΑΗΣ Μελίτης από κοινοπραξία ΔΕΗ ΑΕ, κινεζικής CMEC και παραγωγών (εκμισθωτών) λιγνιτωρυχείων Αχλάδας και Βεύης. Στο χουντίτη
–υδρομαγνησίτη η παραγωγή διαμορφώθηκε στις 26.500 τόνους, οι πωλήσεις στο 1,5
εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές στα 1,46 εκατ. ευρώ. Στο λευκόλιθο, στην κατηγορία
λευκόλθος ωμός η παραγωγή ανήλθε στους 460.000 τόνους, οι πωλήσεις στα 2,2
εκατ. ευρώ και οι εξαγωγέ ς στα 1,7 εκατ. ευρώ. Το 2017 αναμένεται αυξημένη
ζήτηση στα λιπάσματα. Στη δίπυρη μαγνησία η παραγωγή ήταν στους 20.700 τόνοι
και οι πωλήσεις στα 9 εκατ.ευρώ και οι εξαγωγές στα 8,2 εκατ.ευρώ. Το 2017 η
Κίνα κλείνει εργοστάσια μαγνησιακών προϊόντων για λόγους περιβαλλοντικούς. Αυτό
θα επιφέρει ισορροπία σε ζήτηση και τιμές. Στις πυρίμαχες μάζες η παραγωγή
έφτασε τους 42.000 τόνους και οι πωλήσεις τα 9,3 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές τα
8,7 εκατ. ευρώ. Στην καυστική μαγνησία η παραγωγή έφτασε τους 80.000 τόνους, οι
πωλήσεις τα 13,3 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές τα 12,4 εκατ. ευρώ. Στα
ασβεστολιθικά αδρανή η εθνική παραγωγή έφτασε τα 37 εκατ. τόνους και η ζήτηση για το 2017
αναμένεται μικρότερη. Η παραγωγή μαρμάρου το 2016 έφτασε τους 1,6 εκατ. τόνους και
ογκομαρμάρων στους 690.000 τόνους. Οι πωλήσεις το 2015 έφτασαν τα 300 εκατ.
ευρώ. Το 2017 προβλέπεται αυξημένη ζήτηση με παρόμοιες τιμές, καθώς και αδειοδότηση
νέων έργων, εξεύρεση νέων κοιτασμάτων υψηλής ποιότητας, διάθεση εκμετάλλευση μη
εμπορεύσιμων ογκομαρμάρων, ξοφαριών και λατυπών. Στα μικτά θειούχα η παραγωγή
διαμορφώθηκε το 2016 στους 190.000 τόνους, στις 3.500 ουγγιές χρυσού, 6.879
τόνους χρυσοφόρου πυρίτη. Οι πωλήσεις ανήλθαν στα 30,3 εκατ ευρώ και το 2017
αναμένεται σημαντική αύξηση τιμών ψευδαργύρου , μικρή αύξηση μολύβδου, αύξηση
ζήτησης και τιμής χρυσοφόρου αρσενοπυρίτη γιατί πολλά εργοστάσια αντιμετωπίζουν
πλέον επιτυχώς το αρσενικό. Επίσης ξεκινούν τα παραγωγικά έργα στην Ολυμπιάδα. Στον
μπετονίτη η παραγωγή διαμορφώθηκε στους 683.000 τόνους, οι πωλήσεις κατεργασμένου
μπετονίτη ανήλθε στα 69,01 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές στα 69,01 εκατ. ευρώ.
Στον ορυκτό μπετονίτη οι πωλήσεις έφτασαν τις 700.000 ευρώ και οι εξαγωγές τις
250.000 ευρώ. Το 2017 προβλέπεται αυξημένη ζήτηση σε χαλυβουργία, μεταλλουργίες
και γεωτρήσεις και οι τιμές περίπου ίδιες.
Στο νικέλιο η παραγωγή ήταν στους 17.071 τόνους και το 2017 αναμένεται αύξηση στη
ζήτηση’(7% παγκοσμίως) και αύξηση τιμών. Στον ολιβίνη η παραγωγή έφτασε τα 14,5
εκατ. τόνους και τις 22.000 τόνους πρώτη ύλη, οι πωλήσεις στις 825.000 ευρώ και
οι εξαγωγές στις 494.000 ευρώ. Για το 2017 υπάρχει το ενδεχόμενο για αύξηση του
πελατολογίου σε νέες χώρες προορισμού. Η ζήτηση πρόκειται να αυξηθεί κατά 15%
έναντι του 2016, οπότε αναμένεται και αύξηση πωλήσεων. Οι τιμές θα διατηρηθούν
σταθερές. Στον περλίτη (ορυκτός) η παραγωγή ανήλθε στις 700.000 τόνους και
601.000 τόνους (ημικατεργασμένος περλίτης), οι πωλήσεις στα 34,5 εκατ. ευρώ και
οι εξαγωγές στα 34 εκατ. ευρώ. Στην ποζολάνη η παραγωγή ανήλθε στους 110.000
τόνους και οι προοτπικές για το 2017 δείχνουν μείωση της ζήτησης.
