GfK: Οι καταναλωτές νιώθουν ότι οι προοπτικές είναι ζοφερές για την ευρωπαϊκή οικονομία

Τα αποτελέσματα της έρευνας της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη για το τρίτο τρίμηνο του 2014

Νυρεμβέργη, 16 Οκτωβρίου 2014 – Οι ευρωπαίοι καταναλωτές δεν είναι πλέον τόσο αισιόδοξοι για το μέλλον όσο ήταν τον Ιούνιο. Κατά τους τελευταίους τρεις μήνες, οι οικονομικές προσδοκίες έχουν πέσει σχεδόν σε όλες τις χώρες αυτής της έρευνας, με αρκετά σημαντικές πτώσεις να αναφέρονται σε ορισμένες περιοχές. Η ανοδική τάση και στις εισοδηματικές προσδοκίες και στην προθυμία για αγορές επίσης φαίνεται να έχει έρθει στο τέλος της σε μερικές χώρες. Ο δείκτης Καταναλωτικού Κλίματος της GfK για την ΕΕ βρίσκεται αυτή τη στιγμή στις 4,2 μονάδες σε σύγκριση με τις 9,1 μονάδες το προηγούμενο τρίμηνο. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της μελέτης της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη.

Η οικονομική ανάπτυξη σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ήταν σημαντικά χαμηλότερη από αυτή που είχαν προβλέψει την άνοιξη τα οικονομικά ιδρύματα και οι κυβερνήσεις. Σε μερικές χώρες, οι οικονομικές επιδόσεις έχουν στην πραγματικότητα αρχίσει να μειώνονται πάλι. Αυτό οφείλεται σε μια ποικιλία πολύ διαφορετικών μεταξύ τους λόγων. Η Γερμανία δεν είναι πλέον η ατμομηχανή της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, με την οικονομία της στην πραγματικότητα να φθίνει ελαφρά κατά 0,2% στο δεύτερο τρίμηνο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ανάπτυξη αναμένεται να επανέλθει στο τρίτο τρίμηνο, παραμένοντας ωστόσο κάπως αδύναμη. Ενώ η Γερμανοί καταναλωτές συνεχίζουν να απολαμβάνουν να ψωνίζουν, ο τομέας εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας έχει επιβαρυνθεί από την υποτονική εξωτερική ζήτηση. Αυτό επηρεάζει τις χώρες της ΕΕ καθώς και τα αναδυόμενα κράτη όπως η Βραζιλία, η Κίνα και η Ρωσία. Οι οικονομίες αυτών των περιοχών έχουν δει πολύ ισχυρή ανάπτυξη σε ορισμένες περιοχές τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν εντωμεταξύ επιβραδυνθεί και βρίσκονται σε μονοψήφια ποσοστά. Οι καταναλωτές έχουν σε μεγάλο βαθμό ανακτήσει την ανάγκη τους για αγαθά και δεν καταναλώνουν τόσο όσο στο παρελθόν.

Δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες στην Ευρώπη, η Γαλλία και η Ιταλία, συνεχίζουν να έχουν σημαντικά διαρθρωτικά προβλήματα. Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό θα αλλάξει μέσα στους επόμενους μήνες ή ότι οι κυβερνήσεις θα αρχίσουν να εφαρμόζουν και πάνω από όλα να θεσπίζουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

Οι μεγάλες συγκρούσεις που πρόσφατα κυριάρχησαν στην παγκόσμια σκηνή αποτελούν μια επιπλέον ανησυχία. Αυτές περιλαμβάνουν τις εντάσεις και τις οικονομικές κυρώσεις μεταξύ Ρωσίας και της ΕΕ, τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, την απειλή που προέρχεται από το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) και την πολιτική μεταστροφή της Τουρκίας. Τα γεγονότα αυτά συμβάλλουν στην αυξημένη αβεβαιότητα των καταναλωτών. Οι εταιρείες και οι τράπεζες συνεπώς συγκρατούνται όσον αφορά τις επενδύσεις και την παροχή δανείων. Αυτό με τη σειρά του έχει άμεση επίδραση στις οικονομικές επιδόσεις της κάθε χώρας.

Το χαμηλό επίπεδο πληθωρισμού είναι επίσης ένας παράγοντας. Το Σεπτέμβριο, ο πληθωρισμός ήταν 0,3% σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή ήταν η χαμηλότερη τιμή σε σχεδόν πέντε χρόνια. Αρκετές χώρες ήδη αγωνίζονται ενάντια στον αποπληθωρισμό, πράγμα που σημαίνει πτώση των τιμών του καταναλωτή.

Η δύσκολη αυτή κατάσταση αντικατοπτρίζεται επίσης στο Δείκτη Επιχειρηματικού Κλίματος Ifo. Το Σεπτέμβριο έφτασε τη χαμηλότερη τιμή του στη Γερμανία από τον Απρίλιο του 2013. Σε πολλές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες το επιχειρηματικό κλίμα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε χειρότερη κατάσταση από αυτή που ήταν πριν από μια δεκαετία. Εκτός από τις οικονομικές κυρώσεις, οι δηλώσεις του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, επίσης, επηρέασαν την ανατολικοευρωπαϊκή οικονομία.

Οι ευρωπαίοι καταναλωτές συμμερίζονται την άποψη των επιχειρήσεων, ότι η οικονομία δεν είναι πλέον τόσο σταθερή όπως ήταν στις αρχές του καλοκαιριού. Τον Ιούνιο, ο δείκτης Καταναλωτικού Κλίματος της GfK και για τις 28 χώρες της ΕΕ ανέβηκε στις 9,1 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο 2008. Από τότε έχει μειωθεί κατά σχεδόν 5 μονάδες. Το Σεπτέμβριο, ο δείκτης ήταν μόλις στις 4,2 μονάδες.

Ελλάδα: ο σκεπτικισμός συνεχίζεται

Τα ελληνικά οικονομικά μεγέθη αρχίζουν να βελτιώνονται. Μια επιστροφή σε μικρή ανάπτυξη αναμένεται για πρώτη φορά το τρίτο τρίμηνο. Παρόλα αυτά, οι καταναλωτές έγιναν και πάλι πολύ σκεπτικιστές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το Σεπτέμβριο ο δείκτης οικονομικών προσδοκιών βρισκόταν στις -20,3 μονάδες, που είναι 10,3 μονάδες χαμηλότερα από τον φετινό Ιούνιο.

Μια παρόμοια εικόνα προκύπτει από τις εισοδηματικές προσδοκίες. Το καλοκαίρι, ο δείκτης μειώθηκε κατά περίπου 10 μονάδες και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις -27,2 μονάδες. Οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να αναμένουν ότι τα ημερομίσθια και οι μισθοί θα πέσουν.

Συνεπώς δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι καταναλωτές δεν βρίσκονται σε αγοραστική διάθεση. Κατά συνέπεια, η προθυμία για αγορές μειώθηκε κατά περίπου 15 μονάδες κατά το τελευταίο τρίμηνο στο τρέχον επίπεδο των -29.0 μονάδων.

Σχετικά με την έρευνα...

Τα ευρήματα της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη λαμβάνονται από έρευνα καταναλωτών που διεξάγεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περίπου 40.000 άτομα, που εκπροσωπούν τον ενήλικο πληθυσμό της ΕΕ, συμμετέχουν στην έρευνα σε μηνιαία βάση σε 28 χώρες.

Οι δείκτες της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη βασίζονται σε μηνιαίες έρευνες που εστιάζονται στο αίσθημα των καταναλωτών. Αφορούν τη γενική οικονομική κατάσταση στις διάφορες χώρες και την κατάσταση μεμονωμένων νοικοκυριών.

Οι ερωτήσεις της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη διατυπώνονται σε μηνιαία βάση, κυρίως σε μια συγκεντρωτική έρευνα. Πρόκειται για μια έρευνα που ασχολείται με αρκετά θέματα και διεξάγεται είτε με τηλεφωνικές είτε με προσωπικές συνεντεύξεις.

Από το μηνιαίο φάσμα των συνολικά 12 ερωτήσεων, πέντε ερωτήσεις που παίζουν αποφασιστικό ρόλο για το καταναλωτικό κλίμα επιλέγονται για την GfK Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη.

Οι επιλεγμένοι πέντε δείκτες - οικονομικές προσδοκίες, προσδοκίες τιμών, εισοδηματικές προσδοκίες, προθυμία για αγορές και τάσεις για αποταμίευση - υπολογίζονται ως εξής:

Τα «καθαρά σύνολα» χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό των δεικτών. Το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε θετική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα βελτιωθεί (σημαντικά)) αφαιρείται από το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε αρνητική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα επιδεινωθεί (σημαντικά)).

Σε επόμενο βήμα, αυτό το καθαρό σύνολο τυποποιείται με τη χρήση καθιερωμένων στατιστικών μεθόδων και στη συνέχεια μετατρέπεται με τρόπο που ο μακροπρόθεσμος μέσος όρος του δείκτη να είναι 0 μονάδες ενώ υπάρχει το θεωρητικό εύρος τιμών από τις +100 έως τις -100 μονάδες. Ωστόσο, με βάση την εμπειρία, οι τιμές μεταξύ των +60 και -60 μονάδων αποδεικνύονται γενικά ρεαλιστικές από το 1980.

Εάν ένας δείκτης είναι θετικός, αυτό υποδηλώνει ότι η αξιολόγηση των καταναλωτών αυτής της μεταβλητής βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο σε μακροπρόθεσμη σύγκριση και το αντίστροφο για τις αρνητικές τιμές. Η τυποποίηση διευκολύνει τη σύγκριση των δεικτών διαφορετικών χωρών, καθώς εξισορροπούνται οι διακυμάνσεις στον τρόπο απαντήσεων που είναι αποτέλεσμα των διαφορετικών νοοτροπιών, ενώ η ουσιαστική τάση του δείκτη παραμένει σταθερή.

Σχετικά με τη GfK

Η GfK αποτελεί την έμπιστη πηγή πληροφοριών σχετικών με τις αγορές και τους καταναλωτές, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες της να λαμβάνουν εξυπνότερες αποφάσεις. Περισσότεροι από 13.000 ειδικοί στις έρευνες της αγοράς συνδυάζουν το πάθος τους με την εμπειρία 80 χρόνων της GfK στην επιστήμη δεδομένων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στη GfK να προσφέρει ζωτικής σημασίας παγκόσμια διορατικότητα σε συνδυασμό με ενημέρωση για την τοπική αγορά περισσότερων από 100 χωρών. Χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες και τις επιστήμες των δεδομένων, η GfK μετατρέπει μαζικά δεδομένα σε έξυπνα δεδομένα, δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες της να βελτιώσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες και επιλογές των καταναλωτών.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τη διεύθυνση www.gfk.com ή ακολουθήστε την GfK στο Twitter: www.twitter.com/gfk_en