Ομιλία
του Προέδρου της ΕΣΕΕ και ΕΒΕΠ κ. Βασίλη Κορκίδη στο διευρυμένο
συνέδριο της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Γραφείου του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα και του Δήμου Πειραιά με την
υποστήριξη της Ελληνογαλλικής Σχολής Saint Paul με θέμα:
ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ: "Βελτιώνοντας το Παρόν, Διασφαλίζοντας το Μέλλον"
" Η κρίση επέφερε πολλά στην οικονομία της χώρας μας και ευνόησε την ανάπτυξη τάσεων που θα επιθυμούσαμε να αποφύγουμε. Δυστυχώς όλοι οι Έλληνες είναι αντιμέτωποι με πρωτόγνωρα προβλήματα και έχουν αναγκαστεί να μεταβάλλουν, σε πολλές περιπτώσεις, δραματικά τον τρόπο ζωής τους. Ταυτόχρονα, όμως, υποχρέωσε όλους μας να αναζητήσουμε λύσεις σκεπτόμενοι εκτός πλαισίου, να ενεργοποιήσουμε κάποιες ιδέες που μέχρι πρότινος μπορεί να φάνταζαν μη ρεαλιστικές. Σε κάθε περίπτωση η προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση είναι εθνική, απαιτεί τη γενική συνεννόηση όλων και το κυριότερο τη συναποδοχή ορισμένων αρχών και αναγκών. Γι’ αυτό πραγματοποιούμε εκδηλώσεις σαν τη σημερινή και γι’ αυτό εμείς οι κοινωνικοί εταίροι συνεχίζουμε να πιέζουμε το κράτος και την κυβέρνηση, όχι από συνήθεια αλλά από αγωνία.
Η ανεργία των νέων είναι ίσως το πιο σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε στο επόμενο διάστημα. Χρειάζεται προσεκτικός σχεδιασμός και συνυπολογισμός των μακροπρόθεσμών συνεπειών των πολιτικών που θα αποφασίσουμε σήμερα. Το πώς θα επιχειρήσουμε να ενισχύσουμε τη νεανική απασχόληση συνδέεται άμεσα με το τι είδους αναπτυξιακό μοντέλο θέλουμε για τη χώρα και με ποιους όρους αναμένουμε να διαχειριστούμε το μετά την κρίση οικονομικό περιβάλλον. Πρόκειται δηλαδή για ένα ζήτημα που θα πρέπει να βρίσκεται στο σκληρό πυρήνα όλων των συζητήσεων και διαβουλεύσεων που σχετίζονται με την υπέρβαση της κρίσης. Για το ελληνικό εμπόριο, δε, το οποίο για δεκαετίες δεξιωνόταν αλλεπάλληλα κύματα νέων απασχολουμένων, η προώθηση άμεσων παρεμβάσεων αντιστροφής της αρνητικής πορείας που έχει λάβει η απασχόληση των νέων είναι βασική προτεραιότητα.
Θα σας περιγράψω το τοπίο της απασχόλησης στο εμπόριο για να κατανοήσετε το μέγεθος του προβλήματος στο συγκεκριμένο κλάδο που έχω την τιμή να εκπροσωπώ. Το 2008 σηματοδοτεί τον τερματισμό μιας μεγάλης περιόδου σταθερής και ταχείας αύξησης της απασχόλησης στο εμπόριο και την απαρχή μιας περιόδου συρρίκνωσης. Το 2013 η απασχόληση στο εμπόριο έφτασε στα επίπεδα του 1997, με απώλειες 176.400 καθαρών θέσεων εργασίας ή αλλιώς το 21,2% των θέσεων εργασίας του 2008. Την ίδια στιγμή, βέβαια, παρά τη σημαντική μείωση στο επίπεδο απασχόλησης, το εμπόριο εξακολουθεί να αποτελεί τον κυριότερο κλάδο απασχόλησης της ελληνικής οικονομίας. Το 2013 συγκέντρωνε το 18,1% της συνολικής και το 20,9% της μη αγροτικής απασχόλησης , μια κατάσταση ελαφρά βελτιωμένη σε σχέση με το 2012 (17,9%). Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, καταδεικνύει και τη δυναμική του κλάδου μας ο οποίος είναι εγγεγραμμένος την κοινωνική και οικονομική δομή της χώρας μας.
Ως προς τη νεανική απασχόληση ένας στους 4 νέους, κάτω των 25 ετών, που εργάζονται στον μη αγροτικό τομέα απασχολείται στο εμπόριο, κάτι που σημαίνει ότι μπορούμε και διατηρούμε την ικανότητα προσέλκυσης νεανικού εργατικού δυναμικού. Παραταύτα, το μερίδιο των νέων κάτω των 30 ετών στη συνολική απασχόληση του εμπορίου μειώνεται από 21,9% το 2008 σε 16,0% το 2013. Ουσιαστικά, κατά την περίοδο 2008–2013 η μέση μεταβολή της συνολικής νεανικής απασχόλησης (μέσος όρος της μείωσης) στο εμπόριο κυμάνθηκε σε ένα επίπεδο της τάξεως του 50%, ενώ η ετήσια μέση μεταβολή (συρρίκνωση) 2013/2012 της συνολικής απασχόλησης, κυμάνθηκε σε ένα επίπεδο της τάξεως του 17-18%. Την ίδια στιγμή η απώλειες θέσεων επιχειρηματιών εντοπίζονται σε ηλικίες κάτω των 40 και έχουμε σχεδόν ανύπαρκτες ροές νέων (ηλικιακά) επιχειρηματιών στην ελληνική αγορά. Υπ’ αυτήν την έννοια, για το κλάδο εμπορίου, η κατεύθυνση των οικείων πολιτικών θα πρέπει να είναι τριπλή: ανάσχεση της αρνητικής πορείας της απασχόλησης, παροχή κινήτρων για την ενεργοποίηση νέων επιχειρηματιών, αξιοποίηση του υπαρκτού δυναμισμού του κλάδου σε αυτές τις ηλικίες...
Κατά τη γνώμη μας μια σημαντική κατεύθυνση μπορεί να είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο. Το Διαδίκτυο είναι ο πλέον υποσχόμενος τομέας για τη νέα επιχειρηματικότητα, γιατί οι φραγμοί εισόδου στην αγορά για μεμονωμένους προγραμματιστές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λογισμικού είναι γενικά χαμηλοί. Λόγου χάρη, οι εφαρμογές λογισμικού για κινητά τηλέφωνα μπορούν να παραχθούν από προγραμματιστές που εργάζονται για τους κατασκευαστές συσκευών, από φορείς εκμετάλλευσης δικτύων, από παρόχους περιεχομένου ή επιχειρήσεις ανάπτυξης λογισμικού. Επίσης, τέτοιες εφαρμογές μπορούν να δημιουργηθούν απευθείας από μεμονωμένους ελεύθερους επαγγελματίες. Αυτός ο χώρος ανεξαρτησίας επιτρέπει στους προγραμματιστές που επίσης έχουν επιχειρηματικές φιλοδοξίες να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση. Το Διαδίκτυο είναι ευκαιρία νέας επιχειρηματικότητας αφού πλέον υπολογίζεται ότι πάνω από 5.000 νέες ελληνικές επιχειρήσεις το έχουν ως κύριο συστατικό του επιχειρηματικού τους μοντέλου.
Παρ’ όλα αυτά το Διαδίκτυο στην Ελλάδα συνεισφέρει μόνο στο 1,2% του ΑΕΠ, με βάση πρόσφατη έρευνα της Boston Consulting Group, ενώ στην Ευρώπη των 27 μελών είναι στο 3,8%, με κορυφαία τη Μεγάλη Βρετανία στο 8,3% και με τη προοπτική το 2018 οι ευρωπαικές πωλήσεις μέσω διαδικτύου να ανέλθουν στα 323 δις ευρώ. Συνεπώς θα πρέπει να προωθηθεί ένα πλαίσιο εθνικής στρατηγικής με βασικούς άξονες:
• Τη συνεχή χρηματοδότηση νέων καινοτόμων διαδικτυακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και τον καλύτερο συντονισμό των διάσπαρτων πρωτοβουλιών ενίσχυσής της.
ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ: "Βελτιώνοντας το Παρόν, Διασφαλίζοντας το Μέλλον"
" Η κρίση επέφερε πολλά στην οικονομία της χώρας μας και ευνόησε την ανάπτυξη τάσεων που θα επιθυμούσαμε να αποφύγουμε. Δυστυχώς όλοι οι Έλληνες είναι αντιμέτωποι με πρωτόγνωρα προβλήματα και έχουν αναγκαστεί να μεταβάλλουν, σε πολλές περιπτώσεις, δραματικά τον τρόπο ζωής τους. Ταυτόχρονα, όμως, υποχρέωσε όλους μας να αναζητήσουμε λύσεις σκεπτόμενοι εκτός πλαισίου, να ενεργοποιήσουμε κάποιες ιδέες που μέχρι πρότινος μπορεί να φάνταζαν μη ρεαλιστικές. Σε κάθε περίπτωση η προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση είναι εθνική, απαιτεί τη γενική συνεννόηση όλων και το κυριότερο τη συναποδοχή ορισμένων αρχών και αναγκών. Γι’ αυτό πραγματοποιούμε εκδηλώσεις σαν τη σημερινή και γι’ αυτό εμείς οι κοινωνικοί εταίροι συνεχίζουμε να πιέζουμε το κράτος και την κυβέρνηση, όχι από συνήθεια αλλά από αγωνία.
Η ανεργία των νέων είναι ίσως το πιο σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε στο επόμενο διάστημα. Χρειάζεται προσεκτικός σχεδιασμός και συνυπολογισμός των μακροπρόθεσμών συνεπειών των πολιτικών που θα αποφασίσουμε σήμερα. Το πώς θα επιχειρήσουμε να ενισχύσουμε τη νεανική απασχόληση συνδέεται άμεσα με το τι είδους αναπτυξιακό μοντέλο θέλουμε για τη χώρα και με ποιους όρους αναμένουμε να διαχειριστούμε το μετά την κρίση οικονομικό περιβάλλον. Πρόκειται δηλαδή για ένα ζήτημα που θα πρέπει να βρίσκεται στο σκληρό πυρήνα όλων των συζητήσεων και διαβουλεύσεων που σχετίζονται με την υπέρβαση της κρίσης. Για το ελληνικό εμπόριο, δε, το οποίο για δεκαετίες δεξιωνόταν αλλεπάλληλα κύματα νέων απασχολουμένων, η προώθηση άμεσων παρεμβάσεων αντιστροφής της αρνητικής πορείας που έχει λάβει η απασχόληση των νέων είναι βασική προτεραιότητα.
Θα σας περιγράψω το τοπίο της απασχόλησης στο εμπόριο για να κατανοήσετε το μέγεθος του προβλήματος στο συγκεκριμένο κλάδο που έχω την τιμή να εκπροσωπώ. Το 2008 σηματοδοτεί τον τερματισμό μιας μεγάλης περιόδου σταθερής και ταχείας αύξησης της απασχόλησης στο εμπόριο και την απαρχή μιας περιόδου συρρίκνωσης. Το 2013 η απασχόληση στο εμπόριο έφτασε στα επίπεδα του 1997, με απώλειες 176.400 καθαρών θέσεων εργασίας ή αλλιώς το 21,2% των θέσεων εργασίας του 2008. Την ίδια στιγμή, βέβαια, παρά τη σημαντική μείωση στο επίπεδο απασχόλησης, το εμπόριο εξακολουθεί να αποτελεί τον κυριότερο κλάδο απασχόλησης της ελληνικής οικονομίας. Το 2013 συγκέντρωνε το 18,1% της συνολικής και το 20,9% της μη αγροτικής απασχόλησης , μια κατάσταση ελαφρά βελτιωμένη σε σχέση με το 2012 (17,9%). Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, καταδεικνύει και τη δυναμική του κλάδου μας ο οποίος είναι εγγεγραμμένος την κοινωνική και οικονομική δομή της χώρας μας.
Ως προς τη νεανική απασχόληση ένας στους 4 νέους, κάτω των 25 ετών, που εργάζονται στον μη αγροτικό τομέα απασχολείται στο εμπόριο, κάτι που σημαίνει ότι μπορούμε και διατηρούμε την ικανότητα προσέλκυσης νεανικού εργατικού δυναμικού. Παραταύτα, το μερίδιο των νέων κάτω των 30 ετών στη συνολική απασχόληση του εμπορίου μειώνεται από 21,9% το 2008 σε 16,0% το 2013. Ουσιαστικά, κατά την περίοδο 2008–2013 η μέση μεταβολή της συνολικής νεανικής απασχόλησης (μέσος όρος της μείωσης) στο εμπόριο κυμάνθηκε σε ένα επίπεδο της τάξεως του 50%, ενώ η ετήσια μέση μεταβολή (συρρίκνωση) 2013/2012 της συνολικής απασχόλησης, κυμάνθηκε σε ένα επίπεδο της τάξεως του 17-18%. Την ίδια στιγμή η απώλειες θέσεων επιχειρηματιών εντοπίζονται σε ηλικίες κάτω των 40 και έχουμε σχεδόν ανύπαρκτες ροές νέων (ηλικιακά) επιχειρηματιών στην ελληνική αγορά. Υπ’ αυτήν την έννοια, για το κλάδο εμπορίου, η κατεύθυνση των οικείων πολιτικών θα πρέπει να είναι τριπλή: ανάσχεση της αρνητικής πορείας της απασχόλησης, παροχή κινήτρων για την ενεργοποίηση νέων επιχειρηματιών, αξιοποίηση του υπαρκτού δυναμισμού του κλάδου σε αυτές τις ηλικίες...
Κατά τη γνώμη μας μια σημαντική κατεύθυνση μπορεί να είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο. Το Διαδίκτυο είναι ο πλέον υποσχόμενος τομέας για τη νέα επιχειρηματικότητα, γιατί οι φραγμοί εισόδου στην αγορά για μεμονωμένους προγραμματιστές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λογισμικού είναι γενικά χαμηλοί. Λόγου χάρη, οι εφαρμογές λογισμικού για κινητά τηλέφωνα μπορούν να παραχθούν από προγραμματιστές που εργάζονται για τους κατασκευαστές συσκευών, από φορείς εκμετάλλευσης δικτύων, από παρόχους περιεχομένου ή επιχειρήσεις ανάπτυξης λογισμικού. Επίσης, τέτοιες εφαρμογές μπορούν να δημιουργηθούν απευθείας από μεμονωμένους ελεύθερους επαγγελματίες. Αυτός ο χώρος ανεξαρτησίας επιτρέπει στους προγραμματιστές που επίσης έχουν επιχειρηματικές φιλοδοξίες να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση. Το Διαδίκτυο είναι ευκαιρία νέας επιχειρηματικότητας αφού πλέον υπολογίζεται ότι πάνω από 5.000 νέες ελληνικές επιχειρήσεις το έχουν ως κύριο συστατικό του επιχειρηματικού τους μοντέλου.
Παρ’ όλα αυτά το Διαδίκτυο στην Ελλάδα συνεισφέρει μόνο στο 1,2% του ΑΕΠ, με βάση πρόσφατη έρευνα της Boston Consulting Group, ενώ στην Ευρώπη των 27 μελών είναι στο 3,8%, με κορυφαία τη Μεγάλη Βρετανία στο 8,3% και με τη προοπτική το 2018 οι ευρωπαικές πωλήσεις μέσω διαδικτύου να ανέλθουν στα 323 δις ευρώ. Συνεπώς θα πρέπει να προωθηθεί ένα πλαίσιο εθνικής στρατηγικής με βασικούς άξονες:
• Τη συνεχή χρηματοδότηση νέων καινοτόμων διαδικτυακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και τον καλύτερο συντονισμό των διάσπαρτων πρωτοβουλιών ενίσχυσής της.
• Την αύξηση της εμπιστοσύνης των Ελλήνων όσον αφορά την ασφάλεια και την προστασία στις συναλλαγές που κάνουν μέσω Διαδικτύου.
• Την προβολή και τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών αξιοποίησης του Διαδικτύου από ελληνικές επιχειρήσεις. Την προώθηση και ταυτόχρονα την απελευθέρωση των υπηρεσιών για ηλεκτρονικές συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων-κράτους (π.χ. προμήθειες, πληρωμές, τιμολόγιο, παράβολο κ.λπ.).
• Τη σταδιακή οικοδόμηση δομών και κουλτούρας όσον αφορά την καινοτομία και τη νέα επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση και την κοινωνία.
Όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας νομίζω ότι οι πρόσφατες ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού διαμορφώνουν ένα πλαίσιο το οποίο μπορεί να λειτουργήσει σαν εφαλτήριο για τη βελτίωση της κατάστασης. Η δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Απασχόλησης (ΕΣΑ), το οποίο στηρίζουμε ανεπιφύλακτα, θα βοηθήσει στην καθημερινή και μόνιμη παρακολούθηση των δεδομένων της απασχόλησης και τη συνακόλουθη παραγωγή πολιτικών. Επιπλέον, το ελληνικό εμπόριο δηλώνει έτοιμο να συμμετάσχει στα προγράμματα που περιλαμβάνονται στους δύο πρώτους πυλώνες που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός . Πρόκειται για τον πρώτο πυλώνα των 114.000 ανέργων και ειδικότερα την επιταγή εισόδου για νέους ως 29 ετών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις· και τον πυλώνα "εγγύηση για τη νεολαία" που θα αφορά 240.000 ανέργους και θα παρέχει εργασιακή εμπειρία και κατάρτιση σε όλους τους ανέργους μέχρι τα 24, που δεν έχουν εργαστεί. Αναμένουμε περαιτέρω εξειδικεύσεις των εξαγγελιών για να καταθέσουμε τις προτάσεις μας.
Κλείνοντας θα ήθελα για ακόμη μια φορά να εκφράσω την αισιοδοξία μου για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Η πατρίδα μας θα τα καταφέρει. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι προσεχτικός σχεδιασμός, εθνική σύμπνοια και συναίσθηση της ευθύνης που έχουμε απέναντι στις ερχόμενες γενιές. Οφείλουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας."
