Χρηματοδότηση των δράσεων μόνο με μετρήσιμα αποτελέσματα – Ανθρώπινο δυναμικό- επιχειρηματικότητα,
εξωστρέφεια καινοτομία, προσέλκυση επενδύσεων ΕΣΠΑ οι βασικοί άξονες σχεδιασμού
–Ενέργεια-υποδομές-περιβάλλον οι κρίσιμοι τομείς
«Μετρήσιμα αποτελέσματα»,
αυτός είναι ο κεντρικός άξονας του κανονιστικού πλαισίου για το νέο ΕΣΠΑ
2014-2020 όπως επιτάσσει η στρατηγική της Ε.Ε. (Ευρώπη 2020). Με βάση αυτό το
πλαίσιο καλούνται μέχρι τις τέλος Φεβρουαρίου οι αρμόδιοι φορείς των υπουργείων
και των περιφερειών της Ελλάδας να καταρτίσουν τα σχέδια των επιχειρησιακών
τους προγραμμάτων, τα οποία θα αναρτηθούν στον ηλεκτρονικό χώρο εργασίας για το
σχεδιασμό της 5η προγραμματικής περιόδου 2014-2020 του νέου ΕΣΠΑ,
σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.
Αυτή είναι και η βασική
διαφοροποίηση της νέας περιόδου σε σύγκριση με την προηγούμενη 2007-2013. Κάθε
επιχειρησιακό πρόγραμμα της νέας περιόδου θα πρέπει να διέπεται από λογική
παρέμβασης η οποία να είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα (result oriented), αλλιώς δεν θα
χρηματοδοτείται ή θα επιστρέφονται τα κονδύλια σε περίπτωση που έχει
χρηματοδοτηθεί. Και επειδή οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους, στη
νέα περίοδο ο συγκεκριμένος όρος είναι προαπαιτούμενο και εκ των προτέρων
διατυπωμένος με τη λέξη «αιρεσιμότητα». Η εστίαση στα αποτελέσματα θα βασιστεί
σε τρεις πυλώνες: στη σαφή διατύπωση των στόχων των προγραμμάτων με λογική
παρέμβασης, στον καθορισμό των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων για να
διασφαλιστεί ότι έχουν εκπληρωθεί όλες οι απαιτήσεις για την αποτελεσματική και
αποδοτική χρήση της υποστήριξης της Ε.Ε., στον προσδιορισμό σαφών και
μετρήσιμων οροσήμων και στόχων για τη διασφάλιση της επιδιωκόμενης προόδου της
χώρας στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ε2020». Αποτυχία της επίτευξης των οροσήμων
μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή των πληρωμών ενώ σοβαρή υστέρηση στην επίτευξη
των στόχων ενός προγράμματος (τομεακού ή περιφερειακού) ενδέχεται να οδηγήσει
σε δημοσιονομικές διορθώσεις στο τέλος της προγραμματικής περιόδου. Μέχρι στιγμής στη χώρα οι πόροι πάντα
απορροφούνταν αλλά η συνακόλουθη ανάπτυξη ήταν συγκυριακή, χωρίς διαρθρωτικές
αλλαγές, χωρίς προσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου στις μεταβαλλόμενες
συνθήκες, χωρίς αύξηση του παραγωγικού δυναμικού, χωρίς βελτίωση της
ανταγωνιστικότητας.
Ομάδες σχεδιασμού και
χρονοδιάγραμμα
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του
υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, για τις ανάγκες κατάρτισης των
νέων επιχειρησιακών προγραμμάτων δημιουργούνται ομάδες σχεδιασμού προγράμματος
ως εξής: 13 Πολυτομεακά και πολυταμειακά Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα
(ΠΕΠ) για κάθε μία από τις ελληνικές περιφέρειες, 7 τομεακά επιχειρησιακά προγράμματα
«Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», «Υποδομές μεταφορών,
περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη», «Ανάπτυξη Ανθρώπινου δυναμικού, εκπαίδευση
και διά βίου μάθηση», «Μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα», «Τεχνική βοήθεια»,
«Αγροτικής Ανάπτυξης», «Θάλασσας και Αλιείας». Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται η τελική έγκριση
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, Φεβρουάριο-Μάρτιο
προβλέπεται η σταδιακή υποβολή από το Υπουργείο Ανάπτυξης των νέων
επιχειρησιακών προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αρχικά για άτυπη διαβούλευση
και τέλος του α’ εξαμήνου 2014 αναμένεται η σταδιακή έγκριση νέων
επιχειρησιακών προγραμμάτων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στρατηγική
Σύμφωνα με τη στρατηγική που
διέπει το νέο ΕΣΠΑ έμφαση δίνεται στην αντιμετώπιση της ανεργίας και στο
ανθρώπινο δυναμικό, στην επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, την εξωστρέφεια, την
ενεργοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων. Επιδίωξη
είναι η
ποιοτική και όχι η επιδοτούμενη
επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και την
εξωστρέφεια. Ιδιαίτερη πρόβλεψη υπάρχει για διευκόλυνση της πρόσβασης των
μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση με διαφοροποιημένες μορφές
χρηματοδοτικής στήριξης ανάλογα με τις ανάγκες που αντιμετωπίζουν οι
επιχειρήσεις σε διάφορα στάδια του κύκλου ζωής τους καθώς και στη δημιουργία
μηχανισμών υποστήριξης των επιχειρήσεων σε όλο το εύρος των αναγκών τους.
Το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 έχει
πέντε χρηματοδοτικές προτεραιότητες: την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων ιδιαίτερα των μικρομεσαίων, την ανάπτυξη και την
αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού, την προστασία του περιβάλλοντος, την
ανάπτυξη-εκσυγχρονισμό-συμπλήρωση υποδομών για την οικονομική και την κοινωνική
ανάπτυξη, τη βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικότητας της
δημόσιας διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στην προγραμματική περίοδο
2014-2020 η Ελλάδα στοχεύει στη μεταφορά πόρων από μη διεθνώς εμπορεύσιμους
τομείς σε εμπορεύσιμους τομείς και στην εφαρμογή ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης. Στην
εκκίνηση της προγραμματικής περιόδου το νέο ΕΣΠΑ θα ενισχύσει κατά
προτεραιότητα επενδύσεις σε τομείς με πιο άμεσες και διασφαλισμένες αποδόσεις
και σταδιακά θα επεκταθεί σε τομείς με μακροπρόθεσμη απόδοση που μπορούν όμως
να τοποθετήσουν την ελληνική οικονομία στον παγκόσμιο χάρτη ανταγωνισμού. Σε
κρίσιμο παράγοντα μόχλευσης κεφαλαίων ΕΣΠΑ και ιδιωτικών επενδύσεων αλλά και
προϋπόθεση δημιουργίας φιλικού επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα
αναδεικνύονται στη νέα προγραμματική περίοδο οι τομείς των υποδομών μεταφορών,
περιβάλλοντος και ενέργειας.
Πόροι