Πώς χάνονται βυτιοφόρα στο «Τρίγωνο των Βερμούδων»
(Λαθρεμπόριο καυσίμων: Μια άλλη προσέγγιση)
Του Δημήτρη Μάρδα
Αν. καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Δισεκατομμύρια ευρώ χάνονται από φόρους (ΦΠΑ, φόρος επί των πετρελαιοειδών και φόρος εισοδήματος) λόγω του εκτεταμένου λαθρεμπορίου καυσίμων στη χώρας μας.
Καθώς δε γίνονται εκτεταμένες συλλήψεις οδηγών βυτιοφόρων, καπετάνιων πλοίων και εμπόρων που ασχολούνται με τα παράνομα διακινούμενα καύσιμα, δεν μπορεί να εκτιμηθεί το μέγεθος του λαθρεμπορίου των συγκεκριμένων προϊόντων.
Παρόλα αυτά μπορούμε να έχουμε εμμέσως, μια σχετικά ακριβή εικόνα τμήματος του φαινομένου, με τη βοήθεια των στατιστικών του διεθνούς εμπορίου του ΟΗΕ.
Η παρουσίαση που έπεται επικεντρώνει την προσοχή της μόνο στις βενζίνες-ντίζελ και εξετάζει τη ροή του εμπορίου ανάμεσα στην Ελλάδα και τους βόρειους γείτονές της, όπως και την Τουρκία.
Πιο συγκεκριμένα, όλα τα κράτη δηλώνουν στις σχετικές υπηρεσίες του ΟΗΕ αναλυτικά στοιχεία για το εμπόριο τους με τον υπόλοιπο κόσμο. Οπότε για τη διακίνηση του ιδίου προϊόντος ανάμεσα σε δυο χώρες, έχουμε δύο πηγές: Τις δηλώσεις της χώρας εξαγωγής και τις αντίστοιχες δηλώσεις της χώρας εισαγωγής.
Όταν λοιπόν η Ελλάδα, δηλώνει στον ΟΗΕ ότι εξάγει βενζίνες στην FYROM, τότε εύλογα όλοι περιμένουμε να δούμε ένα όμοιο ποσό (ή ποσότητα) ως δηλωθείσα εισαγωγή και εκ μέρους των αρχών της γειτονικής χώρας.
Απορίας άξιον είναι όμως πώς, παραδείγματος χάρη, το 2009, δηλώθηκε ότι έφυγαν από την Ελλάδα προς τα Σκόπια βενζίνες-ντίζελ αξίας περίπου 134,5 εκ. δολαρίων (222,9 χιλ. τόνων) ενώ τα Σκόπια δήλωσαν ότι εκεί έφθασαν μόλις οι 10,0 εκ. δολάρια (12,3 χιλ. τόνοι). Τα καύσιμα έχασαν το δρόμο τους, θα έλεγε κάποιος…
Ενδεικτικά και όχι εξαντλητικά εκτίθενται κάποια σενάρια που απαντούν στο ζήτημα αυτό:
1- Ο Έλληνας οδηγός του βυτιοφόρου βενζινών δηλώνει το προς εξαγωγή ποσό στα σύνορα και κατόπιν αντί να βρεθεί στα απέναντι φυλάκια της γειτονικής χώρας, κάνει μια στροφή 180ο και επιστρέφει στη βάση του στην Ελλάδα με ένα φορτίο που δήθεν εξήχθηκε. Αρχέγονη προσέγγιση…
2- Ένα απλό επιβατικό αυτοκίνητο σταματά στα σύνορα, δηλώνει το φορτίο των καυσίμων που δήθεν εξάγονται και αφού ο οδηγός κεράσει ένα καφέ (ολίγον ακριβό φυσικά) στις εκεί εποπτικές, αρχές επιστρέφει στο σπίτι του.
3- Το βυτιοφόρο δηλώνει στα ελληνικά σύνορα την αξία των καυσίμων προς εξαγωγή που αντιστοιχούν σε ένα πλήρες φορτίο, ενώ μεταφέρει τη μισή ποσότητα, η οποία δηλώνεται ακολούθως στο απέναντι φυλάκιο. (Συνήθης πολιτική των διπλών τιμολογίων στο διακοινοτικό εμπόριο κυρίως).
4- Το βυτιοφόρο δηλώνει την αξία των καυσίμων προς εξαγωγή που πράγματι φέρει και κατόπιν ο οδηγός κατευθύνεται στο γειτονικό τελωνείο. Στο ενδιάμεσο το βυτιοφόρο...εξαφανίζεται, όπως εξαφανίζονται διάφορα πλοία στο τρίγωνο των Βερμούδων και ουδείς ενδιαφέρεται για το συμβάν!!!...
Πρώτο συμπέρασμα: Δηλώνουμε ότι εξάγουμε σε πολλές περιπτώσεις, πολλαπλάσιες ποσότητες από ό,τι δηλώνουν οι πελάτες μας ότι εισάγουν. Έτσι η διαφορά που στην ουσία δεν εξάγεται, κάπου ‘χάνεται’ στην ελληνική αγορά χωρίς παραστατικά ή οτιδήποτε άλλο.
Από τις ίδιες στατιστικές προκύπτει και ένα άλλο ενδιαφέρον θέμα με όμοια αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, δηλώσαμε το 2010 ότι εξαγάγαμε στην Τουρκία 116 εκ. δολάρια βενζίνες ενώ οι τουρκικές αρχές δήλωσαν ότι εισήγαγαν 573 εκ. δολάρια βενζίνες από εμάς!!!.
Δεύτερο συμπέρασμα: Ο Έλληνας επιχειρηματίας δηλώνει στα δικά μας σύνορα ότι εξάγει με τα βυτιοφόρα του ένα άλλο παράγωγο του πετρελαίου (π.χ. τολουένη, ξυλένη, ΒΤΧ) ή οτιδήποτε άλλο προϊόν σε υγρή όμως μορφή (…νερό του Καμαερού), ενώ στα τουρκικά σύνορα δηλώνει ότι εισάγει τις βενζίνες που πράγματι μεταφέρει. Έτσι ξεφορτώνεται τα χωρίς παραστατικά καύσιμα που διαθέτει στη χώρα μας και τα οποία δεν προωθεί στην εδώ αγορά, όταν αισθάνεται ότι τείνει να διαβεί τον Ρουβίκωνα!. Η ροή αυτή του εμπορίου καυσίμων εξυπηρετεί επίσης και τους Τούρκους λαθρεμπόρους, που καλύπτουν έτσι τα δικά τους εσωτερικά ελλείμματα με ‘μαύρες’ βενζίνες. Για πολλούς, η δεύτερη εκδοχή είναι και η κυρίαρχη στη συγκεκριμένη μορφή του λαθρεμπορίου καυσίμων.
Αναλυτικότερα, ως προς το εμπόριο βενζινών-ντίζελ της Ελλάδας από το 2001 έως το 2010:
Με τη FYROM, δηλώνουμε πολλαπλάσιες εξαγωγές από ότι οι ίδιοι δηλώνουν ως εισαγωγές από εμάς. Επίσης, εντύπωση παρουσιάζει το γεγονός ότι ενώ εμείς δηλώσαμε 55,8 εκ δολάρια εξαγωγές το 2010, αυτοί δήλωσαν μηδενικές εισαγωγές. Αν δεν είναι ακριβή τα στοιχεία των εισαγωγών του 2010, λόγω παραλήψεων των αρχών της γειτονικής χώρας, τότε ενδεχομένως κάποια… καθαρίστρια σκούπισε κατ’ επανάληψη τα σχετικά παραστατικά που έπεσαν κατά λάθος στο πάτωμα του φυλακίου, απέναντι εκείνου των Ευζώνων!!! (Βλ. Πίνακα 1)
Ως προς τη Βουλγαρία, από το 2001-2009 οι δηλωθείσες εξαγωγές από εμάς ήταν –πλην ενός έτους– υψηλότερες από ότι οι δηλωθείσες εισαγωγές από αυτούς. Μόνο το 2006 και το 2010 καταγράφηκε η αντίθετη εξέλιξη. Στο πλαίσιο του ενδοκοινοτικού εμπορίου, τη διακίνηση κάθε προϊόντος συνοδεύει το έντυπο VIS, που συμπληρώνει τόσο ο εξαγωγέας όσο και ο εισαγωγέας μια φορά τον μήνα και στέλλεται στις Βρυξέλλες με ηλεκτρονικό τρόπο, εκ των υστέρων όμως!. Όταν, μετά τις προβλεπόμενες διασταυρώσεις, οι δηλωθείσες αξίες στα δυο VIS δεν συμφωνούν τότε κινητοποιούνται οι σχετικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί. Αν όμως συμφωνούν οι αξίες των δύο εντύπων των δυο χωρών στο εμπόριο των βενζινών, πώς ερμηνεύεται πάλι η όποια απόκλιση διαπιστώνεται από τις στατιστικές του διεθνούς εμπορίου του ΟΗΕ; (βλ. Πίνακα 2).
Ως προς την Τουρκία, εκεί παρουσιάζεται η ακόλουθη ενδιαφέρουσα εξέλιξη. Ενώ κατά τα έτη 2000-6 οι δηλωθείσες εξαγωγές από την πλευρά της Ελλάδας ήταν περίπου διπλάσιες από τις εκεί δηλωθείσες εισαγωγές, μετά το 2007 παρατηρείται το αντίστροφο φαινόμενο, κάτι που το ερμηνεύσαμε προηγουμένως. Η έξαρση των εισαγωγών καυσίμων στην Τουρκία δικαιολογείται και από τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης της μετά το 2008. Η διαχρονική εξέλιξη του φαινομένου μας οδηγεί σε ένα άλλο συμπέρασμα: Oι Τούρκοι αποδεικνύονται οι καλύτεροι μαθητές μας! (Βλ. Πίνακα 3).
Η Αλβανία, δίνει μια όμοια της Τουρκίας εικόνα μετά το 2002.(Βλ Πίνακα 4).
Μια προτεινόμενη λύση: Να δοθεί ένα γενναίο πριμ στα μέλη του ΣΔΟΕ που θα συλλαμβάνουν κάθε λαθραία ποσότητα. Το πριμ αυτό ως ποσοστό των διοικητικών προστίμων που επιβάλλονται στα λαθραία καύσιμα, δε θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό. Αν εφαρμοστεί αυτή η πολιτική ενδεχομένως να εκπλαγούμε από τις δεκάδες παράνομες δεξαμενές και βυτιοφόρα που όλως τυχαίως θα ανακαλυφθούν.
Πίνακας 1 Table 1 Εξαγωγές Ελλάδας προς FYROM βενζινών (σε δολάρια) / Greek Exports to FYROM (dollars)
Έτος | Εξαγωγές της Ελλάδας1 Greek exports | Εισαγωγές από την Ελλάδα2 Greek imports |
2001 | 80.078.958 | 52.793.587 |
2002 | 92.489.016 | 71.850.860 |
2003 | 22.845.123 | 12.012.433 |
2004 | 13.626.146 | 2.217.912 |
2005 | 22.600.932 | 8.640.396 |
2006 | 23.071.680 | 9.625.968 |
2007 | 31.065.990 | 6.112.069 3 |
2008 | 54.895.198 | 19.182.818 |
2009 | 134.460.100 | 10.005.015 |
2010 | 55.801.150 | 0 |
Σημειώσεις
1. Όπως δηλώνονται από τις ελληνικές αρχές
2. Όπως δηλώνονται από τη χώρα εισαγωγής
3. Οι μεγάλες μεταβολές διαχρονικά σε αξία συμπίπτουν και με μεγάλες μεταβολές σε ποσότητες.
Πηγή: OHE Βάση δεδομένων Comtrade (www.comtrade.un.org)
Πίνακας 2 Εξαγωγές Ελλάδας προς Βουλγαρία βενζινών (σε δολάρια) / Greek Exports to Bulgaria (dollars)
Έτος | Εξαγωγές της Ελλάδας1 Greek exports | Εισαγωγές από την Ελλάδα2 Greek imports |
2001 | 27.448.191 | 17.880.740 |
2002 | 30.069.510 | 24.774.336 |
2003 | 39.175.531 | 35.539.604 |
2004 | 50.554.724 | 28.862.569 |
2005 | 64.611.123 | 39.709.277 |
2006 | 169.962.594 | 174.442.266 |
2007 | 52.371.442 | 13.332.797 3 |
2008 | 159.059.033 | 147.944.281 |
2009 | 189.868.731 | 183.145.780 |
2010 | 130.336.465 | 159.321.368 |
Σημειώσεις
1. Όπως δηλώνονται από τις ελληνικές αρχές
2. Όπως δηλώνονται από τη χώρα εισαγωγής
3. Οι μεγάλες μεταβολές διαχρονικά σε αξία συμπίπτουν και με μεγάλες μεταβολές σε ποσότητες.
Πηγή: OHE Βάση δεδομένων Comtrade
Πίνακας 3. Εξαγωγές Ελλάδας προς Τουρκία βενζινών (σε δολάρια) / Greek exports to Turkey (dollars)
Έτος | Εξαγωγές της Ελλάδας1 Greek exports | Εισ αγωγές από την Ελλάδα2 Greek imports |
2001 | 116.008.343 | 51.902.353 |
2002 | 53.616.872 | 29.193.249 |
2003 | 134.692.070 | 65.751.343 |
2004 | 203.355.053 | 113.419.996 |
2005 | 382.002.473 | 177.823.692 |
2006 | 414.460.180 | 376.776.762 |
2007 | 199.575.062 | 305.538.993 |
2008 | 76.472.290 3 | 354.833.607 |
2009 | 93.174.388 | 403.859.748 |
2010 | 116.027.335 | 573.779.151 |
Σημειώσεις
1. Όπως δηλώνονται από τις ελληνικές αρχές
2. Όπως δηλώνονται από τη χώρα εισαγωγής
3. Οι μεγάλες μεταβολές διαχρονικά σε αξία συμπίπτουν και με μεγάλες μεταβολές σε ποσότητες.
Πηγή: OHE Βάση δεδομένων Comtrade
Πίνακας 4. Εξαγωγές Ελλάδας προς Αλβανία βενζινών (σε δολάρια) / Greek exports to ALbania
Έτος | Εξαγωγές της Ελλάδας1 Greek exports | Εισαγωγές από την Ελλάδα2 Greek imports |
2001 | 43.244.247 | 36.556.545 |
2002 | 32.385.835 | 24.654.388 |
2003 | 25.844.028 | 37.678.938 |
2004 | 41.358.917 | 60.756.922 |
2005 | 51.285.290 | 65.632.563 |
2006 | 91.795.238 | 101.457.894 |
2007 | 158.311.757 | 167.116.231 |
2008 | 36.204.259 3 | 251.858.740 |
2009 | 35.181.281 | 186.948.438 |
2010 | 56.304.860 | 119.025.389 |
Σημειώσεις
1. Όπως δηλώνονται από τις ελληνικές αρχές
2. Όπως δηλώνονται από τη χώρα εισαγωγής
3 Οι μεγάλες μεταβολές διαχρονικά σε αξία συμπίπτουν και με μεγάλες μεταβολές σε ποσότητες.
Πηγή: OHE Βάση δεδομένων Comtrade
Billions of euros of lost taxes (VAT, tax on oil and income tax) due to the massive smuggling of fuel in our country are missing.
As long as they don’t happen widespread arrests of tanker drivers, captains of ships and traders dealing in illegally traded fuels, we cannot estimate the size of the smuggling of these products.
Nevertheless, we can indirectly have a relatively accurate picture of a part of the phenomenon, using the statistics of international trade in the UN.
The presentation that follows focuses only on petrol, diesel and examines the flow of trade between Greece and its northern neighbors and Turkey.
2 - A simple car stops at the border, says the load of fuel that allegedly is exported and after the driver buy a coffee for the public servants (a little expensive of course) returning back home.
3 - The tank reports to the Greek borders the value of fuel for export, corresponding to a full load; it moves half the amount, which subsequently declared to the opposite post. (a usual policy of double tariffs on intra-Community trade in particular).
4 - The vehicle indicates the value of fuel for export actually bears and then the driver is directed to neighboring offices. In the meantime ... the truck disappears as various ships disappear in the Bermuda Triangle and nobody cares about this event!
First conclusion: We declare that we export to many cases multiples of what our customers say that they import. So the difference is not actually exported but somewhere 'lost' in the Greek market without documents or anything else.
The same statistics show, and another interesting issue with similar results. Specifically, we stated in 2010 that drew in Turkey 116 million dollars spirit while Turkish authorities said they imported 573 million U.S. dollars gasolines from us!.
Second conclusion: Greek businessmen declares in our own borders to exports in tank to the other in a derivative of petroleum (eg toluene, xylene, BTX) or any other product in liquid form but (... water Kamaterou), while in Turkish border states that entered the gasoline actually contains. So in this way someone get rid of fuels available in our country without documents and when it feels inclined to have crossed the Rubicon!. The flow of trade and fuel also serves Turkish smugglers, thereby covering their own internal deficits with 'black' spirit. For many, the second version is the dominant in this form of smuggling fuel.
Specifically, as to trade gasoline-diesel Greece from 2001 to 2010:
In FYROM, say multiple exports from that same state as imports from us. Also, impressive is the fact that while we said 55.8 U.S. million dollars of exports in 2010, they reported no imports. If it is not accurate import data for 2010, due to omissions of the authorities of the neighboring country, then perhaps ... a cleaner wiped repeatedly on the documents which fell on the floor of the outpost, opposite that of Greek Evzoni! (See Table 1)
In Turkey, there occurs the following interesting development. While in the years 2000-6 the exports reported by the Greek side were approximately twice the reported imports there, after 2007 there is the reverse phenomenon, which we interpreted earlier. The surge in oil imports in Turkey is justified by the high growth rate after 2008. The evolution of the phenomenon leads us to another conclusion: The Turks proved to be the best of our students! (See Table 3).
Albania gives a similar picture of Turkey since 2002. (See Table 4).
A proposed solution: Give a brave premium member SDOE to capture any unreported quantity. The premium is a percentage of administrative fines imposed on smuggled fuel, will not burden the budget. If implemented this policy may be surprised by the tens of illegal tanks and tankers that will be discovered by chance.
As long as they don’t happen widespread arrests of tanker drivers, captains of ships and traders dealing in illegally traded fuels, we cannot estimate the size of the smuggling of these products.
Nevertheless, we can indirectly have a relatively accurate picture of a part of the phenomenon, using the statistics of international trade in the UN.
The presentation that follows focuses only on petrol, diesel and examines the flow of trade between Greece and its northern neighbors and Turkey.
More specifically, all countries declare to the relevant UN agencies detailed data on trade with the rest of the world. So to find the movement of the same product between two countries, we have two sources: the statements of the exporting country and the corresponding declarations in the importing country. So when Greece, as UN says export gasoline to FYROM, we all reasonably expect to see a similar amount (or quantity) as an introduction and declared by the authorities of the neighboring country.
But wonder what, for example in 2009, Greece declared that left to Skopje petrol-diesel worth about 134.5 million USD (222.9 thousand tones), while Skopje said that there are only reached 10,0 million dollars (12.3 thousand tons). These fuels have lost their way, someone would say ...
But wonder what, for example in 2009, Greece declared that left to Skopje petrol-diesel worth about 134.5 million USD (222.9 thousand tones), while Skopje said that there are only reached 10,0 million dollars (12.3 thousand tons). These fuels have lost their way, someone would say ...
But not exhaustively we set out some scenarios that answer to this question:
1 - The Greek driver of a tank of gasoline indicates the amount for export at the border and then instead direct to the opposite outposts of the neighboring country, makes a 180th turn and return to the base in Greece with a cargo allegedly extracted. Primitive approach...
1 - The Greek driver of a tank of gasoline indicates the amount for export at the border and then instead direct to the opposite outposts of the neighboring country, makes a 180th turn and return to the base in Greece with a cargo allegedly extracted. Primitive approach...
2 - A simple car stops at the border, says the load of fuel that allegedly is exported and after the driver buy a coffee for the public servants (a little expensive of course) returning back home.
3 - The tank reports to the Greek borders the value of fuel for export, corresponding to a full load; it moves half the amount, which subsequently declared to the opposite post. (a usual policy of double tariffs on intra-Community trade in particular).
4 - The vehicle indicates the value of fuel for export actually bears and then the driver is directed to neighboring offices. In the meantime ... the truck disappears as various ships disappear in the Bermuda Triangle and nobody cares about this event!
First conclusion: We declare that we export to many cases multiples of what our customers say that they import. So the difference is not actually exported but somewhere 'lost' in the Greek market without documents or anything else.
The same statistics show, and another interesting issue with similar results. Specifically, we stated in 2010 that drew in Turkey 116 million dollars spirit while Turkish authorities said they imported 573 million U.S. dollars gasolines from us!.
Second conclusion: Greek businessmen declares in our own borders to exports in tank to the other in a derivative of petroleum (eg toluene, xylene, BTX) or any other product in liquid form but (... water Kamaterou), while in Turkish border states that entered the gasoline actually contains. So in this way someone get rid of fuels available in our country without documents and when it feels inclined to have crossed the Rubicon!. The flow of trade and fuel also serves Turkish smugglers, thereby covering their own internal deficits with 'black' spirit. For many, the second version is the dominant in this form of smuggling fuel.
Specifically, as to trade gasoline-diesel Greece from 2001 to 2010:
In FYROM, say multiple exports from that same state as imports from us. Also, impressive is the fact that while we said 55.8 U.S. million dollars of exports in 2010, they reported no imports. If it is not accurate import data for 2010, due to omissions of the authorities of the neighboring country, then perhaps ... a cleaner wiped repeatedly on the documents which fell on the floor of the outpost, opposite that of Greek Evzoni! (See Table 1)
As to Bulgaria, from 2001-2009 the reported exports of us were, but one-year, higher than that reported imports from them. Only 2006 and 2010 recorded the opposite trend. In intra-Community trade, trafficking of every product comes with the form VIS, which complements both the exporter and the importer once a month and sent to Brussels by electronic means, in retrospect though! When, after those intersections, the reported values in both VIS does not agree then mobilized the relevant control mechanisms. But if we agree on the values of the two forms of the two countries in trade in gasoline, how to interpret again any deviation from established international trade statistics of the UN? (See Table 2).
In Turkey, there occurs the following interesting development. While in the years 2000-6 the exports reported by the Greek side were approximately twice the reported imports there, after 2007 there is the reverse phenomenon, which we interpreted earlier. The surge in oil imports in Turkey is justified by the high growth rate after 2008. The evolution of the phenomenon leads us to another conclusion: The Turks proved to be the best of our students! (See Table 3).
Albania gives a similar picture of Turkey since 2002. (See Table 4).
A proposed solution: Give a brave premium member SDOE to capture any unreported quantity. The premium is a percentage of administrative fines imposed on smuggled fuel, will not burden the budget. If implemented this policy may be surprised by the tens of illegal tanks and tankers that will be discovered by chance.
